'n Kritiese behandeling van enkele probleme uit die handelsmerkereg

Abstract

Afrikaans: Voordat oorgegaan word tot die behandeling van 'n paar aktuele vraagstukke in die handelsmerkereg, moet vireers op die betekenis van die handelsmerk as sulks gelet word. Die handelsmerk ontwikkel aanvanklik uit die s.g. signa mercatorum wat deur eienaars op hulle ware aangebring is, sodat dit geidentifiseer kon word indien dit verlore geraak het. In die tyd van die gildes daarenteen, was elke lid deur sy betrokke gilde verplig om sy produksiemerk op sy goed aan te bring, sodat vasgestel kon word wie produkte van minderwaardige kwaliteit lewer. Wat aanvanklik 'n las was, word later on bate, want indien 'n produsent on produk van goeie kwaliteit lewer wat aan die verbruiker volle tevredenheid verskaf, verseker die merk, as onderskeidingsteken, dat sy produk in aanvraag bly. Hedendaags, weens die ontwikkeling van reklame tot 'n fyn tegniek waardeur produsente hulle ware onder die aandag van die publiek kan bring, speel die handelsmerk nog 'n groter rol. Deur gebruik te maak van die pers, die radio en ander advertensiemiddele kan 'n ondernemer on aansienlike werfkrag met betrekking tot sy ware of sy onderneming opbou. Nou baat dit hom egter niks dat hy groot bedrae geld spandeer om sy merk bekend te laat word indien 'n ander on identiese of soortgelyke merk op dieselfde goedere kan gebruik nie. Om hom teen hierdie mededingingshandelinge te beskerm, word aan die handelsmerk eienaar twee regsmiddels verleen. n.l. 'n aksie weens aanklamping en indien sy merk geregistreer is, 'n inbreukaksie. Soos bekend, word die handelsmerkereg tans beheer deur Wet 62 van 1963 wat Wet 9 van 1916 soos gewysig, vervang. Alhoewel die nuwe wet baie in gemeen het met die herroepe wet, vertoon dit daarenteen groot verskille, sommige waarvan in die loop van die verhandeling behandel sal word. So byvoorbeeld word inbreuk, die hoeksteen van die hele wet, nie slegs beperk tot handelinge waardeur 'n identiese of verwarringskeppende merke op dieselfde goed gebruik word nie, maar word in Art. 44(1) (b) daarvoor voorsiening gemaak dat enige skadestigtende handeling met betrekking tot handelsmerke, onder die wet bereg kan word. Gevolglik sal ndersoek moet word of daar 'n verskil, indien enige, tussen aanklamping en inbreuk bestaan. Ook sal aandag aan die deel B register, 'n innovasie uit die Engelse reg, gegee word, veral met betrekking tot die betekenis van die proviso tot Artikel 44(1)(a). Benewens die genoemde vrae sal aandag geskenk word aan vrae soos die objek van die reg op 'n handelsmerk en die bevoegdheid van 'n bepaalde hof om sake rakende handelsmerk aangeleenthede te bereg.