Die bydrae van nie-artistieke praktyke tot die literêre sukses van eksemplariese Afrikaanse tekste. 'n Ondersoek na beeldvorming
Loading...
Date
2019
Authors
Erasmus-Alt, Joanita
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
University of the Free State
Abstract
English: As one of the symbolic aspects of human existence, art is inextricably linked to the material aspects of this existence. The result is that art has, for quite some time now, no longer been flourishing in isolation; rather, it has become part of a larger system in which economic principles also have an important part to play. The literary field is thus structured around two opposing poles: the economic and the artistic. Whereas the economic pole is engaged in a struggle to obtain economic capital ‒ the struggle in which particularly the media play an important part ‒ the artistic pole, for its part, strives to gain symbolic capital, which is the capital of legitimation. In this pole the prestige, fame, esteem, literary prizes and translations of the author’s work are decisive factors.
Based on the premise that critics’ literary views differ, there are two main kinds of adjudication, namely intrinsic evaluations and extrinsic evaluations. Intrinsic evaluations are conducted in terms of specific artistic considerations that have a bearing on those formal characteristics that qualify a text to be classified as literature. The extrinsic evaluation, on the other hand, focuses on considerations, such as the standing of the text within a tradition and how the work is received. In this thesis the focus has been on extrinsic adjudication, that is, on the elements and role players that were involved in the process of literary canonisation. Because the image that is created of a book or an author must, as it were, take precedence over either the texts or the authors themselves, the creation of a credible image is of cardinal importance in the adjudication process.
As a result of increasing mediatisation, the iconic value of information that is both sensational and serves to construct a particular image of an author, is just as important as the message itself. Therefore, the issue as to precisely what it is that determines the value of a literary work leads to a rejection of the allegation that so-called non-artistic considerations have no role to play in theorists and critics’ statements about literature. To illustrate this trend, the researcher identified four authors whose work enjoyed unparalleled popularity almost directly after publication: Dalene Matthee (Kringe in ʼn Bos, 1984), Marita van der Vyver (Griet skryf ʼn sprokie, 1992), Francois Smith (Kamphoer, 2014) and Bibi Slippers (Fotostaatmasjien, 2016). These texts represent different decades in Afrikaans literature – decades during which different artistic (and critical) paradigms and poetics were current. Comparison of the different texts, the image construction process involved, their marketing and their reception thus provided a broader empirical base from which to generalise inferences.
This study is a descriptive study that has endeavoured, by means of both quantitative and qualitative methods, to investigate the strengthening influence of image construction as a form of symbolic capital in enhancing the success of the chosen texts.
The thesis was premised on an empirical-institutional approach, one that was preceded by a theoretical orientation and a study of the relevant published research data and available digital material. One of the aims of the study was to investigate the production of symbolic value. In that conceptions of literature as ideological, socially bound viewpoints were deemed to be desirable in a study of this nature, a reconstructive approach was coupled with the institutional approach. The aim of the reconstructive approach is to reconstruct and systematise authors’ or a particular society’s conceptions of literature at a particular juncture.
The study of mediation in the process of image construction ‒ with specific reference to the role of various agents (the editor, the publishing organisation, literary critics, the media), literary prizes/awards, translations and other cultural strategies ‒ can potentially throw light not only on the extent to which the various role players in the system have contributed to the success of the chosen texts but also on the particular ways in which these role players have done so.
Afrikaans: Kuns, as een van die simboliese aspekte van menslike bestaan, is onlosmaaklik verbonde aan die materiële aspekte van hierdie bestaan. Daarom gedy kuns lank nie meer in isolasie nie, maar vorm dit deel van ʼn groter sisteem waarin ook ekonomiese beginsels ʼn belangrike rol speel. Die literêre veld is dus gestruktureer rondom twee opponerende pole: die ekonomiese pool, waarin dit gaan oor die verkryging van ekonomiese kapitaal en waarin veral die media ʼn belangrike rol speel, en die artistieke pool, waarin gestreef word na simboliese kapitaal as die kapitaal van legitimasie. Hierin speel die skrywer se prestige, roem, verering, literêre pryse en vertalings ʼn belangrike rol. Op grond van verskillende literatuuropvattings word daar tussen twee vorme van beoordeling onderskei. Intrinsieke beoordeling vind plaas aan die hand van sekere artistieke oorwegings wat betrekking het op die onderskeiding van formele eienskappe ingevolge waarvan ’n teks as letterkunde geklassifiseer word. Ekstrinsieke beoordeling behels dat daar op ander oorwegings gefokus word, soos die teks se plek binne ʼn tradisie en die ontvangs van die werk. In hierdie proefskrif val die klem op ekstrinsieke beoordeling, dit wil sê, op daardie elemente en rolspelers wat by die kanoniseringsproses betrokke is. Aangesien die beeld wat van ʼn boek of ʼn skrywer geskep word as’t ware vóór die teks en die skrywer gaan staan, is die vorming van ʼn geloofwaardige beeld van groot belang in die evalueringsproses. As gevolg van toenemende medialisering, is die ikoniese waarde van inligting ‒ waarin dit gaan om sensasie en beeldvorming ‒ net so belangrik as die boodskap. Daarom lei die vraag na dit wat die waarde van ʼn literêre werk bepaal, tot ʼn afwysing van die bewering dat sogenaamde nie-artistieke oorwegings geen rol speel in die uitsprake wat teoretici en kritici oor literatuur maak nie. Om hierdie tendens te illustreer, is vier skrywers wie se werke feitlik onmiddellik na publikasie ongekende gewildheid geniet het, geïdentifiseer, naamlik Dalene Matthee (Kringe in ʼn Bos, 1984), Marita van der Vyver (Griet skryf ʼn sprokie, 1992), Francois Smith (Kamphoer, 2014) en Bibi Slippers (Fotostaatmasjien, 2016). Hierdie tekste verteenwoordig verskillende dekades in die Afrikaanse letterkunde ‒ dekades waarin verskillende artistieke (én kritiese) paradigmas en poëtikas heers. ʼn Vergelyking van die verskillende tekste, beeldvorming, bemarking én ontvangs bied dus ʼn groter empiriese basis vir veralgemenende afleidings. Die onderhawige studie is ʼn beskrywende studie wat deur middel van sowel kwantitatiewe as kwalitatiewe metodes ondersoek ingestel het na die versterkende invloed van beeldvorming ‒ as ʼn vorm van simboliese kapitaal ‒ op die sukses van die gekose tekste. In hierdie proefskrif is ʼn empiries-institusionele benadering as uitgangspunt geneem wat deur ʼn teoretiese oriëntering en die bestudering van tersaaklike gepubliseerde navorsings-data en beskikbare digitale materiaal voorafgegaan is. Een van die doelstellings van die studie is ʼn ondersoek na die produksie van simboliese waarde. Aangesien literatuur-opvattings as ideologiese, maatskaplikgebonde standpunte gewens blyk te wees in sodanige ondersoek, is daar, in aansluiting by die institusionele benadering, ook van ʼn rekonstruktiewe benadering gebruik gemaak. Die rekonstruktiewe benadering is gerig op die rekonstruksie en sistematisering van denkbeelde oor literatuur wat deur skrywers of ʼn bepaalde samelewing op ʼn bepaalde moment gehuldig word. Die bestudering van bemiddeling in die beeldvormingsproses, met spesifieke verwysing na die rol van verskillende agente (die redakteur, die uitgewery, literêre kritici, die media), literêre prystoekennings, vertalings en ander kulturele strategieë, kan dus lig werp op die mate waartoe, asook die wyse waarop, verskillende rolspelers in die stelsel tot die sukses van die gekose tekste meegewerk het.
Afrikaans: Kuns, as een van die simboliese aspekte van menslike bestaan, is onlosmaaklik verbonde aan die materiële aspekte van hierdie bestaan. Daarom gedy kuns lank nie meer in isolasie nie, maar vorm dit deel van ʼn groter sisteem waarin ook ekonomiese beginsels ʼn belangrike rol speel. Die literêre veld is dus gestruktureer rondom twee opponerende pole: die ekonomiese pool, waarin dit gaan oor die verkryging van ekonomiese kapitaal en waarin veral die media ʼn belangrike rol speel, en die artistieke pool, waarin gestreef word na simboliese kapitaal as die kapitaal van legitimasie. Hierin speel die skrywer se prestige, roem, verering, literêre pryse en vertalings ʼn belangrike rol. Op grond van verskillende literatuuropvattings word daar tussen twee vorme van beoordeling onderskei. Intrinsieke beoordeling vind plaas aan die hand van sekere artistieke oorwegings wat betrekking het op die onderskeiding van formele eienskappe ingevolge waarvan ’n teks as letterkunde geklassifiseer word. Ekstrinsieke beoordeling behels dat daar op ander oorwegings gefokus word, soos die teks se plek binne ʼn tradisie en die ontvangs van die werk. In hierdie proefskrif val die klem op ekstrinsieke beoordeling, dit wil sê, op daardie elemente en rolspelers wat by die kanoniseringsproses betrokke is. Aangesien die beeld wat van ʼn boek of ʼn skrywer geskep word as’t ware vóór die teks en die skrywer gaan staan, is die vorming van ʼn geloofwaardige beeld van groot belang in die evalueringsproses. As gevolg van toenemende medialisering, is die ikoniese waarde van inligting ‒ waarin dit gaan om sensasie en beeldvorming ‒ net so belangrik as die boodskap. Daarom lei die vraag na dit wat die waarde van ʼn literêre werk bepaal, tot ʼn afwysing van die bewering dat sogenaamde nie-artistieke oorwegings geen rol speel in die uitsprake wat teoretici en kritici oor literatuur maak nie. Om hierdie tendens te illustreer, is vier skrywers wie se werke feitlik onmiddellik na publikasie ongekende gewildheid geniet het, geïdentifiseer, naamlik Dalene Matthee (Kringe in ʼn Bos, 1984), Marita van der Vyver (Griet skryf ʼn sprokie, 1992), Francois Smith (Kamphoer, 2014) en Bibi Slippers (Fotostaatmasjien, 2016). Hierdie tekste verteenwoordig verskillende dekades in die Afrikaanse letterkunde ‒ dekades waarin verskillende artistieke (én kritiese) paradigmas en poëtikas heers. ʼn Vergelyking van die verskillende tekste, beeldvorming, bemarking én ontvangs bied dus ʼn groter empiriese basis vir veralgemenende afleidings. Die onderhawige studie is ʼn beskrywende studie wat deur middel van sowel kwantitatiewe as kwalitatiewe metodes ondersoek ingestel het na die versterkende invloed van beeldvorming ‒ as ʼn vorm van simboliese kapitaal ‒ op die sukses van die gekose tekste. In hierdie proefskrif is ʼn empiries-institusionele benadering as uitgangspunt geneem wat deur ʼn teoretiese oriëntering en die bestudering van tersaaklike gepubliseerde navorsings-data en beskikbare digitale materiaal voorafgegaan is. Een van die doelstellings van die studie is ʼn ondersoek na die produksie van simboliese waarde. Aangesien literatuur-opvattings as ideologiese, maatskaplikgebonde standpunte gewens blyk te wees in sodanige ondersoek, is daar, in aansluiting by die institusionele benadering, ook van ʼn rekonstruktiewe benadering gebruik gemaak. Die rekonstruktiewe benadering is gerig op die rekonstruksie en sistematisering van denkbeelde oor literatuur wat deur skrywers of ʼn bepaalde samelewing op ʼn bepaalde moment gehuldig word. Die bestudering van bemiddeling in die beeldvormingsproses, met spesifieke verwysing na die rol van verskillende agente (die redakteur, die uitgewery, literêre kritici, die media), literêre prystoekennings, vertalings en ander kulturele strategieë, kan dus lig werp op die mate waartoe, asook die wyse waarop, verskillende rolspelers in die stelsel tot die sukses van die gekose tekste meegewerk het.
Description
Keywords
Thesis (Ph.D. (Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans))--University of the Free State, 2019, Image construction, Posture, Ethos, Literary field, Dalene Matthee, Kringe in 'n Bos, Marita van der Vyver, Griet skryf 'n sprokie, Francois Smith, Kamphoer, Bibi Slippers, Fotostaatmasjien