'n Ondersoek na personeelbestuursproses in landboukooperasies in Suid-Afrika
Loading...
Date
1977-11
Authors
Hougaard, Pieter
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
University of the Free State
Abstract
Namate die produsering van voedsel al hoe belangriker word, word die eise
wat aan kooperasies gestel word,groter. Om hierdie groter eise die hoof
te kan bied, word die verantwoordelikheid wat aan personeel gestel word ook
al hoe groter. Om beskikbare personeel dus optimaal te benut, het lynbestuur.
die hulp van opgeleide personeelspesialiste nodig om hulle in dié belangrike
taak by te staan. Hierdie verhandeling poog om aan te toon wat
alreeds gedoen word en wat in die toekoms·gedoen sal moet word om te verseker
dat die personeelbestuurder genoegsame bystand aan lynbestuur in hierdie
verband sal kan gee.
In hierdie verhandeling is 'n uiteensetting van personeelbestuur gegee en is
daar onder meer gelet op wat personeelbestuur is, hoekom dit nodig is, en
gee aan aspekte soos die personeelvoorsieningsproses, opleiding en ontwikkeling,
verhouding en kommunikasie, vergoeding en grensvoordele.
Ten einde 'n idee aan die leser te gee wat kooperasies is, hoe hulle ontstaan
en ontwikkel het en die plek wat hulle in die samelewing beklee, is daar 'n
hoofstuk net aan kooperasies gewy. Daar word kennis geneem van hoe kooperasies
in die laaste helfte van die vorige eeu in die vorm van verbruikerskooperasies
oorsee tot stand gekom het. In Suid-Afrika het landboukooperasies
eers werklik hulle beslag gekry toe die land met baie moeilike omstandighede
te kampe gehad het. Dit het die boere leer saamstaan en meegebring dat
kooperasies mettertyd uitgebou en ontwikkel kon word.
Vir die empiriese gedeelte van die ondersoek is gegewens deur middel van 'n
vraelys by 92 kooperasies ingesamel. Daar is in sekere gevalle van die Chikwadraat-
metode gebruik gemaak om te bepaal of daar 'n statisties beduidende
verband tussen sekere veranderlikes bestaan. Resultate is onder andere verkryoor
(a) die toename van personeelgetalle in die afgelope twee jaar;
(b) die verskillende personeelfunksies soos dit in landboukooperasies
verrig word;
(c) die getalle personeel wat aan personeelwerk toegesê is, en hulle
kwalifikasies;
(d) probleme ten opsigte van personeelbestuur;
(e) beleide en praktyke ten opsigte van indiensneming, opleiding,
vergoeding, verhoudinge, ens.
Daar is onder meer bevind dat verskeie kooperasies reeds redelik groot is
en dat die kooperasies met meer as 150 personeel met meer personeeIprobleme
te kampe het as die kleiner kooperasies. Kooperasies is betreklik swak toegerus
met personeeldepartemente en personeel wat uitsluitlik vir personeelwerk
gesekondeer is. Verskeie personeelpraktyke is reeds betreklik algemeen in
gebruik, terwyl 'n sterk behoefte aan ander aangevoel word. Daar is ondermeer
tot die gevolgtrekking gekom dat waar kooperasies groter word en verskeie
probleme ondervind en behoeftes aangevoet word, verskeie veranderings aangebring
sal moet word op die terrein van personeelbestuur.
Ten slotte kan enkele van die aanbevelings net kortliks aangestip word:
-Kooperasies kan dit beslis oorweeg om in 'n groter mate van personeelspesialiste
gebruik te maak.
-Waar koóperasies reeds van opgeleide personee Imense gebruik maak of oorweeg
om dit te doen, moet hulle dit oorweeg om die personeelman direk aan
die Hoofbestuurder verantwoordelik te maak
-Personeelwerk ten opsigte van swart werkers is 'n aspek wat baie meer
aandag sal moet verdien.
-Daar is bevind dat daar op die gebied van geordende en georganiseerde
opleiding nog 'n groot leemte bestaan en dat koope rasies baie kan doen
om hierdie probleem die hoof te bied.
-Personeelnavorsing is nog 'n aspek waarna indringend gekyk sal moet word.
Waar navorsingsprojekte geloods word, kan personeelmense hulle bydrae maak
deur saam te werk en inligting te verskaf.
Description
Keywords
Management, Personnel management -- South Africa, In-service training -- Management, Dissertation (M.Com. (Industrial Psychology))--University of the Free State, 1977